Thế giới bóng đá luôn rực rỡ sắc màu với những pha bóng đẹp mắt, những bàn thắng mãn nhãn và những siêu sao được hàng triệu người hâm mộ tôn sùng. Đằng sau ánh hào quang đó là một cuộc sống xa hoa, được đồn thổi với mức lương khổng lồ và các khoản thu nhập kếch xù. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, ngay cả những cầu thủ vĩ đại nhất cũng không nằm ngoài quy luật chung của xã hội: họ phải thực hiện nghĩa vụ công dân, đặc biệt là nghĩa vụ nộp thuế. Vậy tại sao cầu thủ phải đóng thuế? Hôm nay, hãy cùng NoteGoal tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này, khám phá những quy định, thách thức và cả những bê bối đã từng làm chấn động làng túc cầu thế giới, để hiểu rõ hơn về gánh nặng tài chính mà các ngôi sao sân cỏ phải đối mặt.
Bản chất của thuế và vì sao nó áp dụng cho mọi công dân
Thuế là một khoản đóng góp bắt buộc mà các cá nhân và tổ chức phải nộp cho nhà nước, nhằm tài trợ cho các dịch vụ công cộng thiết yếu như y tế, giáo dục, quốc phòng, cơ sở hạ tầng, và an sinh xã hội. Đây là một nguyên tắc cơ bản của mọi nền kinh tế hiện đại, đảm bảo sự vận hành ổn định và phát triển bền vững của quốc gia. Dù bạn là một công nhân viên chức, một doanh nhân hay một siêu sao bóng đá, bạn đều hưởng lợi từ những dịch vụ mà nhà nước cung cấp, và do đó, việc đóng thuế là trách nhiệm chung của tất cả.
Hệ thống thuế được xây dựng dựa trên nguyên tắc công bằng, trong đó những người có thu nhập cao hơn thường sẽ đóng góp nhiều hơn. Điều này lý giải tại sao cầu thủ phải đóng thuế với mức rất cao ở nhiều quốc gia, bởi họ thuộc nhóm đối tượng có thu nhập hàng đầu xã hội. Các khoản thuế này không chỉ là nghĩa vụ mà còn là cách để họ thể hiện trách nhiệm xã hội, góp phần xây dựng một cộng đồng tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người.
Các nguồn thu nhập chính của cầu thủ bóng đá
Thu nhập của một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp không chỉ đơn thuần là tiền lương nhận từ câu lạc bộ. Trên thực tế, họ có rất nhiều nguồn thu khác nhau, tạo nên khối tài sản khổng lồ. Việc hiểu rõ các nguồn thu nhập này là chìa khóa để biết tại sao cầu thủ phải đóng thuế với số tiền lớn đến vậy.
Dưới đây là những nguồn thu nhập chính của các cầu thủ:
- Tiền lương và tiền thưởng từ câu lạc bộ: Đây là nguồn thu nhập cơ bản và lớn nhất của hầu hết các cầu thủ. Mức lương dao động rất lớn tùy thuộc vào đẳng cấp, vị trí, danh tiếng của cầu thủ và sức mạnh tài chính của câu lạc bộ. Các siêu sao hàng đầu như Cristiano Ronaldo hay Kylian Mbappé có thể kiếm hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu euro mỗi năm chỉ từ lương và các khoản thưởng hiệu suất thi đấu, thưởng trung thành. Ngoài ra, các cầu thủ cũng nhận tiền thưởng khi đội bóng đạt thành tích cao (vô địch giải đấu, vào sâu Champions League) hoặc các khoản thưởng cá nhân (vua phá lưới, cầu thủ xuất sắc nhất).
- Thu nhập từ bản quyền hình ảnh: Đây là một phần rất quan trọng trong tổng thu nhập của các ngôi sao. Bản quyền hình ảnh cho phép cầu thủ cấp phép cho các thương hiệu sử dụng hình ảnh của họ trong các chiến dịch quảng cáo, sản phẩm. Các cầu thủ có tầm ảnh hưởng toàn cầu như Lionel Messi hay Neymar có thể kiếm hàng chục triệu USD từ các hợp đồng quảng cáo với Nike, Adidas, Pepsi, v.v. Nguồn thu này thường được quản lý thông qua các công ty riêng do cầu thủ thành lập để tối ưu hóa thuế.
- Hợp đồng tài trợ cá nhân: Ngoài bản quyền hình ảnh chung, các cầu thủ còn ký hợp đồng tài trợ trực tiếp với các nhãn hàng thể thao, thời trang, đồ uống, v.v. để quảng bá sản phẩm của họ. Ví dụ, Neymar Jr. kiếm thêm 30 triệu bảng Anh từ 13 nhà tài trợ, và Cristiano Ronaldo cũng kiếm số tiền tương tự từ 12 nhà tài trợ. Các cầu thủ ít nổi tiếng hơn cũng có thể kiếm hàng trăm nghìn bảng Anh từ các hợp đồng tài trợ kéo dài vài năm.
- Các khoản thu nhập khác: Bao gồm tiền thưởng đội tuyển quốc gia khi đạt thành tích tại các giải đấu lớn như World Cup hay Euro, thu nhập từ các hoạt động kinh doanh riêng, đầu tư, hay thậm chí là các khoản quà tặng lớn từ người hâm mộ hoặc doanh nghiệp. Tuy nhiên, những khoản này thường phải chịu thuế thu nhập cá nhân theo quy định của pháp luật.
Hệ thống thuế đặc thù và những thách thức cho cầu thủ
Mỗi quốc gia có một hệ thống thuế thu nhập cá nhân khác nhau, và điều này ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập ròng của các cầu thủ. Các ngôi sao bóng đá thường phải đối mặt với mức thuế suất rất cao, đặc biệt ở các giải đấu hàng đầu châu Âu. Chính sách thuế cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định chuyển nhượng của các cầu thủ, khi họ tìm kiếm những “thiên đường thuế” để tối ưu hóa tài chính.
Một số quốc gia có mức thuế thu nhập cá nhân dành cho người có thu nhập cao thuộc hàng cao nhất thế giới. Tại Anh, những cầu thủ có thu nhập trên 125.140 bảng mỗi năm sẽ bị đánh thuế tới 45%. Điều này có nghĩa là một cầu thủ Premier League với mức lương hàng triệu bảng mỗi năm có thể phải nộp gần một nửa thu nhập cho nhà nước. Ví dụ, Cristiano Ronaldo từng phải trả 12 triệu bảng tiền thuế mỗi năm khi trở lại Manchester United. Kevin De Bruyne của Manchester City cũng nằm trong khung thuế cao nhất, với khoản đóng góp hàng năm ước tính là 10,8 triệu bảng.
Tương tự, ở Tây Ban Nha, mức thuế suất cho người có thu nhập cao cũng ở mức 47%. Tuy nhiên, trong quá khứ, Tây Ban Nha từng có “Luật Beckham”, một điều luật đặc biệt chỉ đánh thuế 24% đối với các cầu thủ nước ngoài để thu hút tài năng. Khi luật này hết hiệu lực, gánh nặng thuế tăng lên đáng kể, được cho là một trong những lý do khiến Cristiano Ronaldo rời Real Madrid đến Juventus, nơi có chính sách thuế ưu đãi hơn cho thu nhập từ bản quyền hình ảnh. Cụ thể, ở Italia, Ronaldo được hưởng chế độ thuế đặc biệt, chỉ phải trả khoảng 225.000 euro mỗi năm cho những khoản thu nhập bên ngoài biên giới Italia, thay vì hàng chục triệu euro nếu ở Tây Ban Nha.
Đức cũng áp dụng mức thuế tương đối cao, với 47,475% cho người có thu nhập cao. Trong khi đó, các quốc gia như Nga lại có mức thuế cực thấp (13%), giúp họ thu hút các ngôi sao muốn kiếm tiền hoặc đang ở sườn dốc sự nghiệp. Chính sự chênh lệch này tạo ra một cuộc cạnh tranh ngầm giữa các giải đấu, không chỉ về danh tiếng mà còn về khả năng “giữ chân” và thu hút nhân tài thông qua chính sách thuế.
Sự khác biệt giữa trốn thuế và tránh thuế: Bài học từ các ngôi sao
Trong thế giới tài chính phức tạp của bóng đá, ranh giới giữa việc “tránh thuế” (tax avoidance) một cách hợp pháp và “trốn thuế” bất hợp pháp thường rất mờ nhạt. Tại sao cầu thủ phải đóng thuế nhưng lại có những trường hợp tìm cách lách luật? Điều này đặt ra một thách thức lớn cho các cơ quan thuế trên toàn cầu. Hiểu rõ sự khác biệt này là rất quan trọng để tránh những rắc rối pháp lý nghiêm trọng.
- Tránh thuế (Tax avoidance): Đây là việc sử dụng các kẽ hở hoặc ưu đãi của luật pháp hiện hành để giảm thiểu số tiền thuế phải nộp một cách hợp pháp. Ví dụ, cầu thủ có thể thành lập các công ty quản lý hình ảnh ở những quốc gia có mức thuế thấp (thiên đường thuế) để nhận tiền bản quyền hình ảnh, thay vì nhận trực tiếp qua lương và chịu thuế suất cao hơn. Hoặc tận dụng các điều khoản giảm trừ gia cảnh, các khoản đóng góp từ thiện để giảm thu nhập chịu thuế. Các CLB cũng có thể trả một phần lương dưới dạng bản quyền hình ảnh hoặc các khoản phụ cấp không chịu thuế để tối ưu hóa lợi ích cho cầu thủ.
- Trốn thuế: Đây là hành vi cố ý vi phạm pháp luật thuế nhằm không nộp hoặc nộp thiếu số tiền thuế phải nộp. Các hành vi trốn thuế bao gồm khai báo sai lệch thu nhập, sử dụng hóa đơn khống, che giấu tài sản, hoặc không kê khai các khoản thu nhập. Đây là hành vi bất hợp pháp và có thể dẫn đến các hình phạt nghiêm khắc như phạt tiền, tù giam, hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Nhiều ngôi sao bóng đá đã vướng vào các vụ bê bối thuế chấn động, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh tiếng và sự nghiệp của họ.
- Lionel Messi: Một trong những vụ việc nổi tiếng nhất là của Lionel Messi. Anh và cha mình, Jorge Messi, đã bị kết tội trốn thuế gần 4,1 triệu USD thu nhập từ bản quyền hình ảnh trong giai đoạn 2007-2009 thông qua các công ty bình phong ở Belize và Uruguay. Messi bị tuyên án 21 tháng tù treo và phạt 2 triệu euro. Mặc dù anh luôn khẳng định chỉ tập trung chơi bóng và mọi vấn đề tài chính do cha và luật sư lo liệu, tòa án vẫn không chấp nhận lập luận này.
- Cristiano Ronaldo: Siêu sao người Bồ Đào Nha cũng từng bị cơ quan thuế Tây Ban Nha khởi kiện vì trốn 14,7 triệu euro tiền thuế từ năm 2011 đến 2014, liên quan đến thu nhập từ bản quyền hình ảnh. Ronaldo đã phải nộp phạt gần 19 triệu euro và nhận 23 tháng tù treo. Vụ việc này được cho là một trong những lý do chính khiến anh rời Real Madrid để tìm kiếm môi trường thuế dễ chịu hơn ở Italia.
Các vụ việc này là lời nhắc nhở rằng không ai, dù là siêu sao vĩ đại đến đâu, có thể đứng ngoài vòng pháp luật thuế. Các cầu thủ và đội ngũ quản lý của họ cần phải hết sức cẩn trọng và minh bạch trong các vấn đề tài chính để tránh những hậu quả đáng tiếc.
Kết luận
Qua bài viết, NoteGoal đã giúp bạn hiểu rõ tại sao cầu thủ phải đóng thuế và những khía cạnh quan trọng xung quanh nghĩa vụ tài chính của họ. Các cầu thủ không chỉ là ngôi sao trên sân cỏ mà còn là công dân có trách nhiệm. Hy vọng bài viết mang đến cái nhìn tổng quan và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ pháp luật thuế.
